1 - 23. Maddeler
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç ve kapsam
MADDE 1. - Bu Kanunun amacı işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir.
Bu Kanun,
|
Görevler
|
İşlemler
|
Başarım Ölçütleri
|
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Açıklama
|
|
A
|
RIHTIM PLANLAMASI YAPMAK*
|
A1
|
Gemilerin tahmini varış zamanlarını (ETA) almak
|
A.1.1
|
ETA teyidi ve güncellemesini acente ile yazılı biçimde (e-posta, faks, vb.) yapar.
|
|
A.1.2
|
ETA verilerini uluslararası terminolojiye (am, pm, WP, GMT, vb..) göre okur.
|
|
A.1.3
|
Bilgi iletişim teknolojisi bilgi ve imkanlarını (AIS, telefon, internet, vb.) kullanarak ETA verilerini yorumlar.
|
|
A2
|
Gemi teknik bilgilerine ulaşmak
|
A.2.1
|
Acente veya müşteriden gemiye ilişkin tedarik ihtiyacı, boy, draft, donanım,ship particular , vb. teknik bilgileri yazılı olarak alır.
|
|
A3
|
Gemilerin yük bilgilerini (sayı, cins, miktar, ölçü, tonaj, alıcı bilgileri, vb..) acenteden temin etmek
|
A.3.1
|
Acente/yük sahibi/müşteriden yüke ilişkin adet, cins, tonaj, kargo planı, vb bilgileri yazılı olarak alır
|
|
A4
|
Hava tahmin raporlarını temin etmek
|
A.4.1
|
Gemilerin yanaşma yerleri ve pozisyonlarının belirlenmesinde hava raporları verilerini (yağış durumu, rüzgarın yönü ve hızı, görüş mesafesi, vb.) kullanır
|
|
A.4.2
|
Mevcut iskelede operasyonu devam eden gemilere hava tahmin raporu verilerine dayalı önlem ve uyarıları yazılı/sözlü olarak iletir
|
|
A.4.3
|
Hava raporuna istinaden sahadaki istif düzenini revize eder
|
|
A5
|
Alınan bilgilere göre gemi için rıhtım ve yanaşma pozisyonunu belirlemek
|
A.5.1
|
Geminin varış zamanı, limanın teknik özellikleri, gemi yük bilgisi, rıhtımda kalış süresi, gemi teknik bilgileri ve hava raporu verilerine uygun olarak geminin yanaşma yeri ve pozisyonunu belirler.
|
|
A6
|
Pilotaja yanaşma talimatı vermek
|
A.6.1
|
Pilotaja yanaşma teyidini yazılı olarak verir
|
|
A7
|
Gemilerin plana uygun ve emniyetli bir şekilde yanaşmasını/ayrılmasını kontrol etmek
|
A.7.1
|
Gemilerin plana uygun ve emniyetli bir şekilde yanaşmasını / ayrılmasını liman otomasyon sistemi/kameralar/ /personel görevlendirerek/gözlem/ sözlü geri bildirim vb yöntemlerle takip eder
|
|
B
|
SAHA PLANLAMASI YAPMAK*
|
B1
|
Sahanın durumunu rutin olarak takip etmek
|
B.1.1
|
Saha kapasitene ilişkin yeterli bilgileri( doluluk oranı,fiziki durum,beklenen yük giriş-çıkışı, vb ) alır.***
|
|
B2
|
Acenteden/yük sahibinden tahliye/yükleme ile ilgili bilgileri (tahliye listesi, konşimento, çeki listesi, vb..) almak
|
B.2.1
|
Acenteden/yük sahibinden tahliye/yükleme ile ilgili bilgileri (tahliye listesi, konşimento, çeki listesi, vb..)yazılı olarak alır
|
|
B3
|
Saha durum analizi yapmak
|
B.3.1
|
Saha kapasitesine ilişkin bilgilere göre verileri yorumlar
|
|
B.3.2
|
Yorumlama sonuçlarına göre sahanın mevcut kullanım kapasitesini ve alternatif kapasiteyi belirler
|
|
B4
|
Yükün özelliğine, niteliğine ve alıcısına göre istif depolama yerlerini ve koşullarını belirlemek
|
B.4.1
|
Yükün ısı, nem, etkileşim, cins, biçim ve ebat, kalış süresi, tehlike derecesi, ambalaj, yükseklik, enerji ihtiyacı, marka, model, gideceği yer, müşteri önceliği ve tercihleri vb kriterlere göre depolama koşullarını belirler.
|
|
B.4.2
|
Yüke göre alan-hacim hesabı yapar
|
|
B.4.3
|
İstif yerini yük rejimine göre(ithalat, ihracat, transit, kabotaj) belirler
|
|
B5
|
Yükün niteliğine göre devre tahmil/tahliye yöntemlerini belirlemek **
|
B.5.1
|
Yükün niteliğine göre uygun tahmil/tahliye devrelerini(çelik veya krom malzemeyi ısıtmalı-ısıtmasız ve pigli vb )seçer
|
|
B6
|
Operasyon planlama toplantılarında ilgili bilgileri ve planlamaları sunmak
|
B.6.1
|
Operasyon planlama toplantılarından önce gemi, saha ve ekip/ekipman bilgilerini ve plan taslaklarını toplar
|
|
B.6.2
|
Operasyon önceliklerine göre hazırlanan plan ve bilgileri sunar
|
|
B7
|
Planlama ile ilgili iş emirlerini oluşturmak
|
B.7.1
|
Operasyon ve müşteri önem/önceliklerine göre iş emirlerini (sistem üzerinden/yazılı/sözlü) oluşturur
|
|
B.7.2
|
İş emirlerini ilgili personele bildirir
|
|
B8
|
Sahanın durumuna ve değişen taleplere göre planı revize etmek
|
B.8.1
|
Gemi,saha,ekip/ekipman değişiklikleri ile ilgili bilgileri değerlendirir.
|
|
B.8.2
|
Değerlendirme sonuçlarına göre planları yeniden düzenler
|
|
B.8.3
|
Yeniden düzenlenen plana yetkililerden onay alır
|
|
B.8.4
|
Değişiklikleri ilgili personele bildirir
|
|
B9
|
Plandaki değişikliklere göre iş emirlerini revize etmek
|
B.9.1
|
Revize edilen plana göre iş emirlerini yeniden oluşturur.
|
|
B.9.2
|
Revize edilen iş emirlerini ilgili personele bildirilmesini sağlar
|
|
B10
|
Belirlenen yerin uygun koşullarda hazırlanmasını sağlamak ( temizlik, fiziki düzenleme, ısı, nem .. vb
|
B.10.1
|
Belirlenen yerin(sahanın/iskelenin ) uygun koşullara ve ihtiyaca göre hazırlanıp hazırlanmadığını yerinde kontrol eder.
|
|
C
|
EKİP/EKİPMAN ORGANİZASYONU YAPMAK
|
C1
|
Ekiplerin durumu hakkında ilgili görevliden bilgi temin etmek
|
C.1.1
|
Ekiplerin durumu hakkında vardiya amiri/ ilgili görevliden vardiya jurnalini ve vardiya çizelgesini alır
|
|
C.1.2
|
Vardiya jurnaline göre değişiklikleri değerlendirir
|
|
C2
|
Makine parkının durumu hakkındaki bilgileri temin etmek(faal- gayri faal.. vb)
|
C.2.1
|
Makine parkındaki ekipmanların durumunu; faal-gayri faal, yeterli, yetersiz olma durumlarına göre gelen jurnal/ilgili dokümana göre değerlendirir.
|
|
C3
|
Operasyon planlama toplantılarına iştirak etmek
|
C.3.1
|
Operasyon planlama toplantılarına yeterli bilgi ve donelerle (acenteden gelen bilgiler, gemi saha,ekip/ekipman,yük vb )katılır
|
|
C4
|
Gerekli durumlarda ekstra ekip/ekipman için talepte bulunmak
|
C.4.1
|
Yapılan plan ile mevcut ekip/ekipman planını karşılaştırarak değerlendirme yapar.
|
|
C.4.2
|
Değerlendirme sonuçlarına göre eksik ekip/ekipmanı ilgili birimden/taşerondan talep eder
|
|
C5
|
Operasyon durumuna göre ekip/ekipmanı belirlemek
|
C.5.1
|
İşin önem/öncelik ve özelliklerine göre ekip/ekipmanın niteliğini, sayısını,çeşidini belirler
|
|
C6
|
Servis zamanı gelen ekipmanı operasyonun durumuna göre bakım-onarım servisine teslim etmek
|
C.6.1
|
Operasyonlarda aksamaya neden olmayacak şekilde bakım-onarıma teslim edilecek ekipmanı belirler
|
|
C7
|
Vardiya amirine/ilgili birime ekip/ ekipman ile ilgili kararları iletmek
|
C.7.1
|
Planlama sonuçlarını yazılı/sözlü olarak vardiya amiri/ilgili birime iletir.
|
|
C8
|
Tahmil tahliye donanım, ekipman ve teçhizatlarının plana uygun yerleştirilmesini sağlamak
|
C.8.1
|
Operasyon donanım,ekipman ve teçhizatlarının (hortum , yükleme kolları, konveyörler,vinç.. vb )uygun yer ve şekilde konumlandırıldığını kontrol eder.
|
|
C9
|
Ekip/ekipman ile ilgili planlamaların ve hazırlıkların takibini ve kontrolünü yapmak
|
C.9.1
|
Operasyon öncesi yapılan ekip/ekipmanın planlara ve niteliklere uygunluğunu yerinde kontrol eder.
|
|
D
|
LİMAN TERMİNAL OPERASYONLARINI GERÇEKLEŞTİRMEK
|
D1
|
Operasyon jurnalini değerlendirmek
|
D.1.1
|
Günlük olarak vardiyadaki işlerin ve operasyonların planlara uygun yürütülüp yürütülmediğini operasyon jurnalinden kontrol eder.
|
|
D2
|
Operasyonlara başlamak için gümrük ve / veya ilgili birimlerden gereken onayları almak
|
D.2.1
|
Operasyonlara başlamak için gümrük ve / veya ilgili birimlerden gereken onayları yazılı olarak alır
|
|
D3
|
Operasyonlarla ilgili resmi kurumların taleplerinin uygulamasını takip etmek
|
D.3.1
|
Resmi kurumların(mahkeme, çevre, gümrük,liman başkanlığı vb )talep ve direktiflerini değerlendirir
.
|
|
D.3.2
|
İlgili birimleri/ ekipleri yazılı/ sözlü olarak bilgilendirir.
|
|
D.3.3
|
Yapılan operasyonun talep ve direktiflere uygunluğunu kontrol eder
|
|
D4
|
Gemi ile liman arasında operasyonla ilgili dokümantasyonların kontrolünü sağlamak
|
D.4.1
|
Gemi yanaşmasından kalkışına kadar yapılan operasyonlarla ilgili dokümanların prosedür/ talimatlara uygunluğunu kontrol eder
|
|
D5
|
Operasyon başlama talimatını vermek
|
D.5.1
|
Prosedürlerin tamamlanmasını takiben başlama talimatını ilgili personele/ birime/ gemiye yazılı/sözlü olarak verir
|
|
D6
|
Operasyonun planlara, güvenlik ve emniyet kurallarına uygun olarak yürütülmesini takip etmek
|
D.6.1
|
Operasyonlar esnasında ekip/ekipmanların; İSG ve iş kurallarına uygunluğu, PPT, kişisel koruyucu malzeme kullanımı, doğru ekipman kullanımı,doğru elleçleme tekniği,operasyonun çevresel koşullara etkisini(çevre kirliliği,deniz saha,hava,gürültü kirliliği... vb ), personelin tutum ve davranışlarını planlı ve plansız olarak denetler.
|
|
D.6.2
|
Operasyonların IMO kurallarına uygunluğunu kontrol eder.
|
|
D.6.3
|
Operasyonları yürüten ekiplerden operasyon hakkında yazılı/sözlü olarak geri bildirim alır
|
|
D7
|
Takip sonuçlarına göre operasyonla ilgili problemleri tespit etmek
|
D.7.1
|
Geri bildirim, denetleme ve kontrol sonuçlarına göre plan dışı işleyiş, emniyetsiz çalışma, arıza, iş kazası, çevre kirliliği vb durumları belirler
|
|
D8
|
Operasyon sırasında oluşan hasarların tespit tutanaklarının oluşturulmasını sağlamak
|
D.8.1
|
Gemide,ekipmanda,yükte.. vb oluşan hasarları inceler
|
|
D.8.2
|
Hasarla ilgili verileri toplar(fotoğraf, video, yazılı/sözlü anlatım vb )
|
|
D.8.3
|
Toplanan verilere göre hasar tutanağını düzenle
|
|
D.8.4
|
Hazırlanan tutanağı ilgili departmana iletir
|
|
D9
|
Tespit edilen problemleri ilgili departmanlara bildirmek
|
D.9.1
|
Belirlenen aksaklık ve problemleri ilgili birimlere bildirir.
|
|
D.9.2
|
Ekiple ilgili problemlerde düzeltici talimatlar verir
|
|
D10
|
Problemlerin çözümüne katkı vermek
|
D.10.1
|
İlgili birimler tarafından yapılan düzeltici faaliyetlere bilgi,ekip-ekipman .. vb desteği sağlar
|
|
D11
|
Operasyon süreci ile ilgili gerekli belgeleri hazırlamak
|
D.11.1
|
Operasyon sürecinde rutin hazırlanan; interchange, yükleme-tahliye protokolü, NOR,SOF, mühür tutanağı(sıvı için), vb belgeleri kontrol eder
|
|
D.11.2
|
Gerekli durumlarda protesto mektubu yazar
|
|
D12
|
Operasyon bitiş raporunu hazırlamak
|
D.12.1
|
Operasyon sonucuna ilişkin verileri toplar
|
|
D.12.2
|
Bu veriler neticesinde formatına uygun olarak raporlar.
|
|
E
|
LİMAN TERMİNAL PERSONELİNİ YÖNETMEK
|
E1
|
Liman terminal personelinin görev tanımlarını oluşturmak
|
E.1.1
|
İş süreçlerine göre kuruluşun organizasyon şemasının hazırlanmasına katkı verir
|
|
E.1.2
|
İş süreçlerine göre mevcut görev tanımlarını, yetkinlikleri ve performans kriterlerini revize edilmesi çalışmalarına iştirak eder
|
|
E.1.3
|
İş süreçlerine göre yeni işler için görev tanımlarını, yetkinlikleri ve performans kriterlerinin oluşturulmasına öneri verir
|
|
E2
|
Kuruluşun temel politikalarını personele iletmek
|
E.2.1
|
Kuruluşun politika ve önceliklerini, misyon ve vizyonunu eğitim, oryantasyon vb yollarla yazılı ya da sözlü olarak personele bildirir.
|
|
E3
|
Liman terminal personelini niteliklerine uygun olarak görevlendirmek
|
E.3.1
|
Görevin gereği ve kişinin yeterliliklerine göre (bilgi,beceri,ilgi,deneyim,yetkinlik .. vb )liman terminal personeli arasında iş dağılımı yapar
|
|
E4
|
Liman terminal operasyonlarının yoğunluğuna ve mevzuata göre vardiya- personel çizelgesinin oluşturulmasına katkı vermek
|
E.4.1
|
Operasyon ekiplerinin dengeli olarak vardiyalara dağılımının yapılmasını sağlar
|
|
E.4.2
|
Uygun dağılımı ilgili birime iletir
|
|
E5
|
Liman terminal personelini denetlemek
|
E.5.1
|
Liman Terminal personelini görev tanımı ve yapılan işin yeri ve gereklerine göre personeli planlı yada plansız olarak denetler
|
|
E6
|
Liman terminal personelinin performansını değerlendirmek
|
E.6.1
|
Liman Terminal personeli tarafından yapılan işi kontrol listeleri, karşılaştırma, hesaplama vb yöntemlerle kontrol eder
|
|
E.6.2
|
Yapılan denetleme sonucuna göre liman terminal personeline yaptığı iş ile ilgili yazılı yada sözlü olarak geri bildirimde bulunur.
|
|
E7
|
Liman terminal personelinin alım/ çıkarım/ terfi ve ceza işlemlerine katkı vermek
|
E.7.1
|
İşe alınacak personelin sayısı ve niteliği hakkında önerilerde bulunur
|
|
E.7.2
|
İşe personel alımı ile ilgili talebi üst amirine bildirir
|
|
E.7.3
|
Üst amirce görevlendirildiği durumlarda, ilgili birimce yönlendirilen personel adayları ile mülakat tekniklerine uygun olarak görüşme yapar
|
|
E.7.4
|
Yapılan performans değerlendirme sonuçlarına göre, işten çıkarma/ terfi/ ceza vb önerilerini yazılı/sözlü olarak üst amirine bildirir
|
|
E8
|
Liman terminal personelinin motivasyonunu artırıcı faaliyetleri yapmak
|
E.8.1
|
Operasyon personelinin özel günleri ile ilgili aktivitelere destek verir (düğün, ölüm, doğum vb)
|
|
E.8.2
|
Başarılı liman terminal operasyon personelini teşvik ve takdir eder.
|
|
E.8.3
|
Başarılı liman terminal operasyon personeli için ödüllendirme (teşekkür mektubu, prim ..vb ) önerilerini üst amire iletir.
|
|
E.8.4
|
Periyodik paylaşım toplantıları düzenler
|
|
E.8.5
|
Personelin görüş ve önerilerini alır
|
|
|
|
E9
|
Liman terminal personelinin yıllık izin planlamasını yapmak
|
E.9.1
|
Yıllık İş planı, izin hak edişleri ve personel taleplerine göre personelin yıllık izin planını hazırlar
|
|
E.9.2
|
İzinlerin plana uygun şekilde kullanılmasını kontrol eder.
|
|
F
|
LİMAN TERMİNAL OPERASYON SÜRECİNDE TAŞERONLARLA İLGİLİ İŞLERİ YÜRÜTMEK
|
F1
|
Taşeron hizmet alımı şartnamelerinin hazırlanmasına katkı vermek
|
F.1.1
|
Taşeron hizmet alımı ile yapılacak işlerin; süre, emniyet ve çevre koşulları, personel sayısı ve özellikleri, ekipman sayısı ve özellikleri vb bilgileri üst amire verir.
|
|
F2
|
Taşeron seçiminde önerilerde bulunmak
|
F.2.1
|
- Taşeron seçim kriterleri için önerilerde bulunur.
|
|
F3
|
Taşeronlara operasyon süreçleri ile ilgili bilgi vermek ( ihtiyaç, tedarik vb. )
|
F.3.1
|
- Operasyon için gerek duyulan ekip/ekipman ihtiyaçlarını taşeronlara yazılı/sözlü bildirir.
|
|
F4
|
Taşeron hizmetlerini sözleşme hükümlerine göre yürütülmesini sağlamak
|
F.4.1
|
Sözleşme hükümlerine göre çalışma performansını kontrol eder.
|
|
F.4.2
|
Performansa ilişkin yazılı/sözlü geri bildirimde bulunur
|
|
F.4.3
|
Sözleşme hükümlerine aykırı durumları üst amire bildirir.
|
|
F5
|
Hak edişleri düzenlemek
|
F.5.1
|
Sözleşmeye ve yapılan işin sonucuna göre hak edişleri hazırlar
|
|
F6
|
Taşerondan gelen şikayet/talepleri almak
|
F.6.1
|
Taşerondan gelen yazılı/ sözlü şikâyetleri/talepleri alır. (çalışma şartları, oluşan değişiklikler vb )
|
|
F.6.2
|
Taşerondan alınan taleplerin/şikayetlerin sözleşmeye ve işe göre değerlendirilmesine katkı verir.
|
|
F.6.3
|
Değerlendirme sonuçlarına göre taşeronla/ taşeron temsilcisi ile görüşme yaparak geri bildirimde bulunur
|
|
F7
|
Taşerondan gelen şikayetleri/ talepleri ilgililere bildirmek
|
F.7.1
|
Çözülemeyen hususları önerilerle beraber üst amirine bildirir.
|
|
F8
|
Taşeron personelinin eğitim ihtiyacını belirlemek
|
F.8.1
|
İzleme-denetleme sonucuna göre taşeron personelinin eğitim ihtiyacını belirler.
|
|
F.8.2
|
Belirlenen eğitim ihtiyacına göre taşeron/temsilcisine yazılı bildirimde bulunur
|
|
F.8.3
|
Eğitim ihtiyacının giderilmesiyle ilgili çalışmaları takip eder.
|
|
G
|
OPERASYON MALİYETLENDİRME VE SATIN ALMA ÇALIŞMALARINA İŞTİRAK ETMEK
|
G1
|
Operasyonla ilgili gider verilerinin belirlenmesine katkı vermek
|
G.1.1
|
Operasyonla ilgili gider verileri hakkında ( enerji, işçilik(adam/saat),bakım/yedek parça, sarf malzemesi) bilgi toplar
|
|
G.1.2
|
Operasyonla ilgili gider verileri hakkında ( enerji, işçilik(adam/saat),bakım/yedek parça, sarf malzemesi) üst amirine bilgi verir. *
|
|
G2
|
Bütçe fiili durum değerlendirmesine katkı vermek
|
G.2.1
|
Planlanan bütçelerin gerçekleşme durumunu karşılaştırılmasına katkı verir.
|
|
G.2.2
|
Sapmaların gerekçesini üst amire açıklar
|
|
G3
|
Sarf malzemesi, demirbaş, kişisel koruyucu malzeme ihtiyaçları ile ilgili talepleri bütçeye uygun olarak bildirmek
|
G.3.1
|
Operasyona ilişkin sarf malzemesi ve demirbaş ihtiyacını ilgililerle birlikte belirler.
|
|
G.3.2
|
Belirlenen sarf ve demirbaş ihtiyaçlarını(bütçe dâhilinde olan ) yazılı olarak üst amirine iletir
|
|
G4
|
Satın alınan operasyonel malzemeleri teslim almak
|
G.4.1
|
Sipariş verdiği malzemeyi prosedürüne uygun olarak teslim alır.( zimmet formu, teslim tutanağı.. vb )
|
|
G5
|
Teslim alınan operasyonel malzemeleri veya demirbaşları kullanacak olan personele dağıtmak
|
G.5.1
|
Teslim alınan demirbaş malzemeyi( telsiz, el terminali, cep telefonu, vb ) zimmet formu düzenler
eder.
|
|
G.5.2
|
Sarf malzemeleri için(tulum, bot, maske ,baret, eldiven,koruyucu gözlük..vb ) teslim tutanağı düzenler
|
|
G.5.3
|
Malzemeyi imza karşılığı ilgili personele teslim eder
|
|
G.5.4
|
Teslim ve zimmet tutanaklarını ilgili birime iletir.
|
|
G6
|
Zayi olan demirbaş malzemenin yerine telafisini sağlamak (telsiz, el terminali, vb.)
|
G.6.1
|
Zayi olan/ bütçe dışı demirbaş malzemeler için ilgili birimden yazılı olarak talepte bulunur.
|
|
H
|
YÖNETİM SİSTEMLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ İLE İGİLİ ÇALIŞMALARA İŞTİRAK ETMEK (İSG, Çevre, Kalite, Operasyonel Süreçler, vb. )
|
H1
|
Risk değerlendirme çalışmalarına katkı vermek
|
H.1.1
|
İlgili birimce düzenlenen risk değerlendirme toplantılarına görev alanı kapsamında iştirak eder.
|
|
H.1.2
|
Operasyon sürecinde elde ettiği verilere göre iş riskleri hakkında bilgi verir. (deneyim, gözlem, personelden gelen geri bildirim ve değerlendirmeler)
|
|
H.1.3
|
İş risklerinin giderilmesine ilişkin önerilerde bulunur.
|
|
H.1.4
|
Alınan önlemlerin uygulanmasını takip eder
|
|
H2
|
İSG kuruluna önerilerde bulunmak
|
H.2.1
|
İSG Kurulu toplantılarına görev alanı kapsamında iştirak eder.
|
|
H.2.2
|
Katıldığı kurul toplantılarında liman terminal operasyonlarıyla ilgili iyileştirme önerilerini(gözlem, deneyim, geri bildirim, süreç vb ile oluşan) yazılı/sözlü olarak iletir
|
|
H3
|
Çevre etki analizinin yapılmasına katkı vermek
|
H.3.1
|
Operasyon sürecinde ortaya çıkan çevresel etkiler hakkında (deneyim, gözlem, personelden gelen geri bildirim ve değerlendirmeler)ilgili birime bilgi verir.
|
|
H.3.2
|
Çevresel risklerin azaltılması/giderilmesi ile ilgili önerilerde bulunur.
|
|
H.3.3
|
Çevre etki analizi sonuçlarını planlama ve uygulamalara yansıtır
|
|
H4
|
Gemi atıklarıyla ilgili süreci koordine etmek
|
H.4.1
|
Kuruluşun atık planına göre gemilerden atık alınmasına dair talebi alır.
|
|
H.4.2
|
Geminin vereceği atıkların mevzuata göre, uygun şekilde ilgili atık kabul tesislerine iletilmesini kontrol eder
|
|
H5
|
Kalite çalışmalarına destek vermek
|
H.5.1
|
Liman terminal operasyonlarının performans ölçümlerini, belirlenen formatlara göre yapar.
|
|
H.5.2
|
Liman terminal operasyonlarının hedef ve performans kriterlerinin belirlenmesinde önerilerde bulunur.
|
|
H.5.3
|
Liman terminal operasyonlarında iyileştirmeye ihtiyaç duyulan konuları tespit etmek
|
|
H.5.4
|
İyileştirme önerilerinde bulunur
|
|
H.5.5
|
Liman terminal dahilindeki operasyon süreçleri ile ilgili iyileştirme çalışmalarının yürütülmesini kontrol eder
|
|
H.5.6
|
Çalışma talimat/ prosedürlerinin oluşturulması çalışmalarına katılır
|
|
H6
|
Operasyonlarla ilgili emniyet/ güvenlik tatbikatlarına iştirak etmek
|
H.6.1
|
Yapılacak olan tatbikatlar için Liman Tesis Güvenlik Sorumlusuna terminal alanı açısından uygun şartları bildirir(yer,zaman,gemi,.. vb )
|
|
H.6.2
|
Tatbikata ekip ve ekipmanlarının katılımını sağlar
|
|
I
|
MESLEKİ GELİŞİM UYGULAMALARINI DESTEKLEMEK
|
I1
|
Kendi kariyer planlamasını yapmak
|
I.1.1
|
Görev tanımı, kişisel özellikleri ve performans değerlendirme sonuçlarına göre kendisinin performans ve kariyer hedeflerini belirler
|
|
I.1.2
|
Kişisel kariyer hedeflerine göre kariyer yollarının oluşturulmasında ilgi birimden destek alır
|
|
I2
|
Personelin iş başı eğitimine katkı vermek
|
I.2.1
|
Belirlenen ihtiyaca göre yeni işe başlayan yada görev değişikliği yapılan ambar ve antrepo personeline uygulamalı işbaşı eğitimi verir
|
|
I3
|
Liman terminal personelinin kariyer planlamalarına katkı vermek
|
I.3.1
|
Bireysel özellikleri, görev tanımları ve performans değerlendirme sonuçlarına göre personelin kariyer hedeflerinin personelle birlikte belirlenmesine katkıda bulunur
|
|
I.3.2
|
Kariyer hedefleri ve gelişimi hakkında personeli ile görüşme yapar
|
|
I.3.3
|
Yeterlilikleri, yetkinlikleri, bilgi ve becerileri ile performans değerlendirme sonuçlarına göre nitelikleri ilerlemeye uygun olan personeli tespit eder
|
|
I.3.4
|
Yeterlilikleri, yetkinlikleri, bilgi ve becerileri ve performans değerlendirme sonuçlarına göre personelinin kariyer hedefleri ve yükselmeleri ile ilgili üst amirine önerilerde bulunur
|
|
I.3.5
|
Liman terminal personelinin nitelikleri ve hedeflere göre kariyer yollarının oluşturulmasında ilgili birime katkı verir.
|
|
I4
|
Personelin eğitim- gelişim ihtiyaçlarının belirlenmesine katkıda bulunmak
|
I.4.1
|
Personelin performans değerlendirme sonucu/kariyer planına/ yatırım planına vb durumlara göre eğitim ihtiyacını belirler
|
|
I.4.2
|
Belirlenen ihtiyacı üst amirine bildirir
|
|
I5
|
Kendi mesleki gelişimiyle ilgili talepte bulunmak
|
I.5.1
|
Gelişen teknoloji ve faaliyetlerdeki değişimlere ve kariyer hedeflerine paralel olarak kişisel gelişim ve eğitim ihtiyacını belirler.
|
|
I.5.2
|
Mesleği ile ilgili kurs, fuar, seminer vb. faaliyetlere katılmayı talep eder.
|
|
I6
|
Mesleki gelişim faaliyetlerine iştirak etmek
|
I.6.1
|
Üst amir tarafından onaylanan eğitim ve faaliyetlere katılır.
|
|
I7
|
Alanıyla ilgili mevzuat değişikliklerini takip etmek
|
I.7.1
|
İlgili ulusal ve uluslararası mevzuat değişikliklerini kuruluş ve kişisel imkânlarıyla araştırır.
|
|
I.7.2
|
Operasyon süreciyle ilgili mevzuat değişim gerekleri hakkında üst amirine gerekli tedbirlerin alınması için bilgi verir.
|
* Bazı işletmelerde ilgili birimler tarafından hesaplanır.
4 üncü maddedeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine ve işçilerine faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.
İşyerleri, işverenler, işveren vekilleri ve işçiler, 3 üncü maddedeki bildirim gününe bakılmaksızın bu Kanun hükümleri ile bağlı olurlar.
Tanımlar
MADDE 2. - Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve meslekî eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır.
İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür.
İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kimselere işveren vekili denir. İşveren vekilinin bu sıfatla işçilere karşı işlem ve yükümlülüklerinden doğrudan işveren sorumludur.
Bu Kanunda işveren için öngörülen her çeşit sorumluluk ve zorunluluklar işveren vekilleri hakkında da uygulanır. İşveren vekilliği sıfatı, işçilere tanınan hak ve yükümlülükleri ortadan kaldırmaz.
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.
Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez.
İşyerini bildirme
MADDE 3. - Bu Kanunun kapsamına giren nitelikte bir işyerini kuran, her ne suretle olursa olsun devralan, çalışma konusunu kısmen veya tamamen değiştiren veya herhangi bir sebeple faaliyetine son veren ve işyerini kapatan işveren, işyerinin unvan ve adresini, çalıştırılan işçi sayısını, çalışma konusunu, işin başlama veya bitme gününü, kendi adını ve soyadını yahut unvanını, adresini, varsa işveren vekili veya vekillerinin adı, soyadı ve adreslerini bir ay içinde bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadır.
Alt işveren, bu sıfatla mal veya hizmet üretimi için meydana getirdiği kendi işyeri için birinci fıkra hükmüne göre bildirim yapmakla yükümlüdür.
İstisnalar
MADDE 4.- Aşağıda belirtilen işlerde ve iş ilişkilerinde bu Kanun hükümleri uygulanmaz;
a) Deniz ve hava taşıma işlerinde,
b) 50'den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde,
c) Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri,
d) Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceye kadar (3 üncü derece dahil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde,
e) Ev hizmetlerinde,
f) İş sağlığı ve güvenliği hükümleri saklı kalmak üzere çıraklar hakkında,
g) Sporcular hakkında,
h) Rehabilite edilenler hakkında,
ı) 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2 nci maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde.
Şu kadar ki;
a) Kıyılarda veya liman ve iskelelerde gemilerden karaya ve karadan gemilere yapılan yükleme ve boşaltma işleri,
b) Havacılığın bütün yer tesislerinde yürütülen işler,
c) Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işler,
d) Tarım işletmelerinde yapılan yapı işleri,
e) Halkın faydalanmasına açık veya işyerinin eklentisi durumunda olan park ve bahçe işleri,
f) Deniz İş Kanunu kapsamına girmeyen ve tarım işlerinden sayılmayan, denizlerde çalışan su ürünleri üreticileri ile ilgili işler,
Bu Kanun hükümlerine tabidir.
Eşit davranma ilkesi
MADDE 5. - İş ilişkisinde dil, ırk, cinsiyet, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayırım yapılamaz.
İşveren, esaslı sebepler olmadıkça tam süreli çalışan işçi karşısında kısmî süreli çalışan işçiye, belirsiz süreli çalışan işçi karşısında belirli süreli çalışan işçiye farklı işlem yapamaz.
İşveren, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılmadıkça, bir işçiye, iş sözleşmesinin yapılmasında, şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona ermesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapamaz.
Aynı veya eşit değerde bir iş için cinsiyet nedeniyle daha düşük ücret kararlaştırılamaz.
İşçinin cinsiyeti nedeniyle özel koruyucu hükümlerin uygulanması, daha düşük bir ücretin uygulanmasını haklı kılmaz.
İş ilişkisinde veya sona ermesinde yukarıdaki fıkra hükümlerine aykırı davranıldığında işçi, dört aya kadar ücreti tutarındaki uygun bir tazminattan başka yoksun bırakıldığı haklarını da talep edebilir. 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 31 inci maddesi hükümleri saklıdır.
20 nci madde hükümleri saklı kalmak üzere işverenin yukarıdaki fıkra hükümlerine aykırı davrandığını işçi ispat etmekle yükümlüdür. Ancak, işçi bir ihlalin varlığı ihtimalini güçlü bir biçimde gösteren bir durumu ortaya koyduğunda, işveren böyle bir ihlalin mevcut olmadığını ispat etmekle yükümlü olur.
İşyerinin veya bir bölümünün devri
MADDE 6. - İşyeri veya işyerinin bir bölümü hukukî bir işleme dayalı olarak başka birine devredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçer.
Devralan işveren, işçinin hizmet süresinin esas alındığı haklarda, işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlüdür.
Yukarıdaki hükümlere göre devir halinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işveren birlikte sorumludurlar. Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır.
Tüzel kişiliğin birleşme veya katılma ya da türünün değişmesiyle sona erme halinde birlikte sorumluluk hükümleri uygulanmaz.
Devreden veya devralan işveren iş sözleşmesini sırf işyerinin veya işyerinin bir bölümünün devrinden dolayı feshedemez ve devir işçi yönünden fesih için haklı sebep oluşturmaz. Devreden veya devralan işverenin ekonomik ve teknolojik sebeplerin yahut iş organizasyonu değişikliğinin gerekli kıldığı fesih hakları veya işçi ve işverenlerin haklı sebeplerden derhal fesih hakları saklıdır.
Yukarıdaki hükümler, iflas dolayısıyla malvarlığının tasfiyesi sonucu işyerinin veya bir bölümünün başkasına devri halinde uygulanmaz.
Geçici iş ilişkisi
MADDE 7.- İşveren, devir sırasında yazılı rızasını almak suretiyle bir işçiyi; holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde veya yapmakta olduğu işe benzer işlerde çalıştırılması koşuluyla başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devrettiğinde geçici iş ilişkisi gerçekleşmiş olur. Bu halde iş sözleşmesi devam etmekle beraber, işçi bu sözleşmeye göre üstlendiği işin görülmesini, iş sözleşmesine geçici iş ilişkisi kurulan işverene karşı yerine getirmekle yükümlü olur. Geçici iş ilişkisi kurulan işveren işçiye talimat verme hakkına sahip olup, işçiye sağlık ve güvenlik risklerine karşı gerekli eğitimi vermekle yükümlüdür.
Geçici iş ilişkisi altı ayı geçmemek üzere yazılı olarak yapılır, gerektiğinde en fazla iki defa yenilenebilir.
İşverenin, ücreti ödeme yükümlülüğü devam eder. Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, işçinin kendisinde çalıştığı sürede ödenmeyen ücretinden, işçiyi gözetme borcundan ve sosyal sigorta primlerinden işveren ile birlikte sorumludur.
İşçi, işyerine ve işe ilişkin olup kusuru ile sebep olduğu zarardan geçici iş ilişkisi kurulan işverene karşı sorumludur. İşçinin geçici sözleşmesinden aksi anlaşılmıyorsa, işçinin diğer hak ve yükümlülüklerine ilişkin bu Kanundaki düzenlemeler geçici iş ilişkisi kurulan işverenle olan ilişkisine de uygulanır.
İşçiyi geçici olarak devralan işveren grev ve lokavt aşamasına gelen bir toplu iş uyuşmazlığının tarafı ise, işçi grev ve lokavtın uygulanması sırasında çalıştırılamaz. Ancak, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanununun 39 uncu maddesi hükümleri saklıdır. İşveren, işçisini grev ve lokavt süresince kendi işyerinde çalıştırmak zorundadır.
Toplu işçi çıkarmaya gidilen işyerlerinde çıkarma tarihinden itibaren altı ay içinde toplu işçi çıkarmanın konusu olan işlerde geçici iş ilişkisi gerçekleşmez.
İKİNCİ BÖLÜM
İş Sözleşmesi, Türleri ve Feshi
Tanım ve şekil
MADDE 8. - İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. İş sözleşmesi, Kanunda aksi belirtilmedikçe, özel bir şekle tâbi değildir.
Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Bu belgeler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.
Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür. Süresi bir ayı geçmeyen belirli süreli iş sözleşmelerinde bu fıkra hükmü uygulanmaz. İş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona ermiş ise, bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde işçiye yazılı olarak verilmesi zorunludur.
Türü ve çalışma biçimlerini belirleme serbestisi
MADDE 9 - Taraflar iş sözleşmesini, Kanun hükümleriyle getirilen sınırlamalar saklı kalmak koşuluyla, ihtiyaçlarına uygun türde düzenleyebilirler.
İş sözleşmeleri belirli veya belirsiz süreli yapılır. Bu sözleşmeler çalışma biçimleri bakımından tam süreli veya kısmî süreli yahut deneme süreli ya da diğer türde oluşturulabilir.
Sürekli ve süreksiz işlerdeki iş sözleşmeleri
MADDE 10.- Nitelikleri bakımından en çok otuz iş günü süren işlere süreksiz iş, bundan fazla devam edenlere sürekli iş denir.
Bu Kanunun 3, 8, 12, 13, 14, 15, 17, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 34, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 75, 80 ve geçici 6 ncı maddeleri süreksiz işlerde yapılan iş sözleşmelerinde uygulanmaz. Süreksiz işlerde, bu maddelerde düzenlenen konularda Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.
Belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesi
MADDE 11 – İş ilişkisinin bir süreye bağlı olarak yapılmadığı halde sözleşme belirsiz süreli sayılır. Belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir.
Belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul edilir.
Esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmeleri, belirli süreli olma özelliğini korurlar.
Belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesi ayırımın sınırları
MADDE 12 - Belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin süreli olmasından dolayı belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştırılan emsal işçiye göre farklı işleme tâbi tutulamaz.
Belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiye, belirli bir zaman ölçüt alınarak ödenecek ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatler, işçinin çalıştığı süreye orantılı olarak verilir. Herhangi bir çalışma şartından yararlanmak için aynı işyeri veya işletmede geçirilen kıdem arandığında belirli süreli iş sözleşmesine göre çalışan işçi için farklı kıdem uygulanmasını haklı gösteren bir neden olmadıkça, belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışan emsal işçi hakkında esas alınan kıdem uygulanır.
Emsal işçi, işyerinde aynı veya benzeri işte belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştırılan işçidir. İşyerinde böyle bir işçi bulunmadığı takdirde, o işkolunda şartlara uygun bir işyerinde aynı veya benzer işi üstlenen belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştırılan işçi dikkate alınır.
Kısmî süreli ve tam süreli iş sözleşmesi
MADDE 13 - İşçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleşme kısmî süreli iş sözleşmesidir.
Kısmî süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin kısmî süreli olmasından dolayı tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tâbi tutulamaz. Kısmî süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir.
Emsal işçi, işyerinde aynı veya benzeri işte tam süreli çalıştırılan işçidir. İşyerinde böyle bir işçi bulunmadığı takdirde, o işkolunda şartlara uygun işyerinde aynı veya benzer işi üstlenen tam süreli iş sözleşmesiyle çalıştırılan işçi esas alınır.
İşyerinde çalışan işçilerin, niteliklerine uygun açık yer bulunduğunda kısmî süreliden tam süreliye veya tam süreliden kısmî süreliye geçirilme istekleri işverence dikkate alınır ve boş yerler zamanında duyurulur.
Çağrı üzerine çalışma
MADDE 14. - Yazılı sözleşme ile işçinin yapmayı üstlendiği işle ilgili olarak kendisine ihtiyaç duyulması halinde iş görme ediminin yerine getirileceğinin kararlaştırıldığı iş ilişkisi, çağrı üzerine çalışmaya dayalı kısmi süreli bir iş sözleşmesidir.
Hafta, ay veya yıl gibi bir zaman dilimi içinde işçinin ne kadar süreyle çalışacağını taraflar belirlemedikleri takdirde, haftalık çalışma süresi yirmi saat kararlaştırılmış sayılır. Çağrı üzerine çalıştırılmak için belirlenen sürede işçi çalıştırılsın veya çalıştırılmasın ücrete hak kazanır.
İşçiden iş görme borcunu yerine getirmesini çağrı yoluyla talep hakkına sahip olan işveren, bu çağrıyı, aksi kararlaştırılmadıkça, işçinin çalışacağı zamandan en az dört gün önce yapmak zorundadır. Süreye uygun çağrı üzerine işçi iş görme edimini yerine getirmekle yükümlüdür. Sözleşmede günlük çalışma süresi kararlaştırılmamış ise, işveren her çağrıda işçiyi günde en az dört saat üst üste çalıştırmak zorundadır.
Deneme süreli iş sözleşmesi
MADDE 15. - Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir.
Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır.
Takım sözleşmesi ile oluşturulan iş sözleşmeleri
MADDE 16. - Birden çok işçinin meydana getirdiği bir takımı temsilen bu işçilerden birinin, takım kılavuzu sıfatıyla işverenle yaptığı sözleşmeye takım sözleşmesi denir.
Takım sözleşmesinin, oluşturulacak iş sözleşmeleri için hangi süre kararlaştırılmış olursa olsun, yazılı yapılması gerekir. Sözleşmede her işçinin kimliği ve alacağı ücret ayrı ayrı gösterilir.
Takım sözleşmesinde isimleri yazılı işçilerden her birinin işe başlamasıyla, o işçi ile işveren arasında takım sözleşmesinde belirlenen şartlarla bir iş sözleşmesi yapılmış sayılır. Ancak, takım sözleşmesi hakkında Borçlar Kanununun 110 uncu maddesi hükmü de uygulanır.
İşe başlamasıyla iş sözleşmesi kurulan işçilere ücretlerini işveren veya işveren vekili her birine ayrı ayrı ödemek zorundadır. Takım kılavuzu için, takıma dahil işçilerin ücretlerinden işe aracılık veya benzeri bir nedenle kesinti yapılamaz.
Süreli fesih
MADDE 17. - Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.
İş sözleşmeleri;
a) İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,
b) İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,
c) İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,
d) İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra,
Feshedilmiş sayılır.
Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile artırılabilir.
Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.
İşverenin bildirim şartına uymaması veya bildirim süresine ait ücreti peşin ödeyerek sözleşmeyi feshetmesi, bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddesi hükümlerinin uygulanmasına engel olmaz. 18 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinin uygulanma alanı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir. Fesih için bildirim şartına da uyulmaması ayrıca dördüncü fıkra uyarınca tazminat ödenmesini gerektirir.
Bu maddeye göre ödenecek tazminatlar ile bildirim sürelerine ait peşin ödenecek ücretin hesabında 32 nci maddenin birinci fıkrasında yazılan ücrete ek olarak işçiye sağlanmış para veya para ile ölçülmesi mümkün sözleşme ve Kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulur.
Feshin geçerli sebebe dayandırılması
MADDE 18. - Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
Altı aylık kıdem hesabında bu Kanunun 66 ncı maddesindeki süreler dikkate alınır.
Özellikle aşağıdaki hususlar fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz:
a) Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak.
b) İşyeri sendika temsilciliği yapmak.
c) Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak.
d) Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler.
e) 74 üncü maddede öngörülen ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek.
f) Hastalık veya kaza nedeniyle 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen bekleme süresinde işe geçici devamsızlık.
İşçinin altı aylık kıdemi, aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesap edilir. İşverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan işçi sayısı, bu işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısına göre belirlenir.
İşletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleri hakkında bu madde, 19 ve 21 inci maddeler ile 25 inci maddenin son fıkrası uygulanmaz.
Sözleşmenin feshinde usul
MADDE 19. - İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır.
Hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez. Ancak, işverenin 25 inci maddenin (II) numaralı bendi şartlarına uygun fesih hakkı saklıdır.
Fesih bildirimine itiraz ve usulü
MADDE 20. - İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesinde dava açabilir. Toplu iş sözleşmesinde hüküm varsa veya taraflar anlaşırlarsa uyuşmazlık aynı sürede özel hakeme götürülür.
Feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Dava seri muhakeme usulüne göre iki ay içinde sonuçlandırılır. Mahkemece verilen kararın temyizi halinde, Yargıtay bir ay içinde kesin olarak karar verir.
Özel hakemin oluşumu, çalışma esas ve usulleri çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.
Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları
MADDE 21. - İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.
Mahkeme veya özel hakem feshin geçersizliğine karar verdiğinde, işçinin işe başlatılmaması halinde ödenecek tazminat miktarını da belirler.
Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir.
İşçi işe başlatılırsa, peşin olarak ödenen bildirim süresine ait ücret ile kıdem tazminatı, yukarıdaki fıkra hükümlerine göre yapılacak ödemeden mahsup edilir. İşe başlatılmayan işçiye bildirim süresi verilmemiş veya bildirim süresine ait ücret peşin ödenmemişse, bu sürelere ait ücret tutarı ayrıca ödenir.
İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. İşçi bu süre içinde başvuruda bulunmaz ise, işverence yapılmış olan fesih geçerli bir fesih sayılır ve işveren sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu olur.
Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri sözleşmeler ile hiçbir suretle değiştirilemez; aksi yönde sözleşme hükümleri geçersizdir.
Çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi
MADDE 22. - İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 17 ila 21 inci madde hükümlerine göre dava açabilir.
Taraflar aralarında anlaşarak çalışma koşullarını her zaman değiştirebilir. Çalışma koşullarında değişiklik geçmişe etkili olarak yürürlüğe konulamaz.
Yeni işverenin sorumluluğu
MADDE 23. - Süresi belirli olan veya olmayan sürekli iş sözleşmesi ile bir işverenin işine girmiş olan işçi, sözleşme süresinin bitmesinden önce yahut bildirim süresine uymaksızın işini bırakıp başka bir işverenin işine girerse sözleşmenin bu suretle feshinden ötürü, işçinin sorumluluğu yanında, ayrıca yeni işveren de aşağıdaki hallerde birlikte sorumludur:
a) İşçinin bu davranışına, yeni işe girdiği işveren sebep olmuşsa.
b) Yeni işveren, işçinin bu davranışını bilerek onu işe almışsa.
c) Yeni işveren işçinin bu davranışını öğrendikten sonra dahi onu çalıştırmaya devam ederse.
|
